Michał Gawlak

radca prawny

Wpisany na listę radców prawnych prowadzoną przez Radę Okręgowej Izby Radców Prawnych w Łodzi pod numerem ŁD-M-1919. Specjalizuje się w prawie spółek, prawie podatkowym, w tym międzynarodowym prawie podatkowym.
[Więcej >>>]

Sklep

Fundator fundacji rodzinnej

Michal Gawlak04 września 2024Komentarze (0)

Kim jest Fundator fundacji rodzinnej? Jaka jest jego sytuacja? Czy ma szczególną pozycję w fundacji rodzinnej?

Tego dowiesz się z mojego wpisu, zapraszam Cię do lektury.

Fundator fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna w Polsce – Prezydent RP podpisał ustawę

Z dniem 22 maja 2023 r. w życie weszła ustawa o fundacjach rodzinnych. Wprowadziła do polskiego systemu prawnego nową kategorię osoby prawnej – polską fundację rodzinną.

Fundacja rodzinna to rozwiązanie znane z innych, dojrzalszych jurysdykcji zachodnich – umożliwia planowanie sukcesyjne przedsiębiorcy (fundatora) przeciwdziałając rozdrobnieniu majątku, czy wręcz likwidacji firmy na wypadek jego lub jej śmierci.

Ustawodawca przewidział też określone zachęty podatkowe (ale również mechanizmy anty abuzywne), które mają skłonić firmy rodzinne do zainteresowania się tą formą zabezpieczenia majątku.

Fundacja rodzinna – korzyści

Fundacja rodzinna przynosi szereg korzyści dla przedsiębiorców i ich rodzin, zarówno pod względem sukcesji, jak i zarządzania majątkiem.

Oto niektóre z nich:

  1. Kontynuacja działalności gospodarczej: Fundacja rodzinna umożliwia kontynuację biznesu przez pokolenia, zapewniając stabilność i długoterminowe planowanie. Jest to szczególnie istotne dla firm rodzinnych, które chcą przetrwać dłużej niż jedno pokolenie.
  2. Ochrona przed rozdrobnieniem majątku: Ustawa o fundacji rodzinnej umożliwia utrzymanie jednolitości majątku, co jest często problemem w przypadku sukcesji międzypokoleniowej. Fundacja rodzinna pozwala na uniknięcie rozdrobnienia majątku, które może nastąpić, gdy różne członki rodziny dziedziczą różne części majątku.
  3. Efektywne reinwestowanie majątku: Fundacja rodzinna może reinwestować zyski w sposób zgodny z celami fundacji, co może przynieść korzyści finansowe na długą metę.
  4. Finansowe zabezpieczenie kolejnych pokoleń: Fundacja rodzinna może zapewnić stałe środki finansowe dla beneficjentów, co jest korzystne dla finansowej stabilności kolejnych pokoleń.
  5. Separacja majątku osobistego od majątku przedsiębiorstwa: Przez wprowadzenie majątku do fundacji, majątek ten staje się odseparowany od majątku osobistego fundatora, zabezpieczając go przed ryzykiem związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą.
  6. Ograniczenie ryzyka odpowiedzialności majątkowej: Fundacja rodzinna odpowiada solidarnie z fundatorem za jego zobowiązania cywilnoprawne i zaległości podatkowe powstałe przed utworzeniem fundacji, ale tylko do wysokości wniesionego do niej mienia.

Korzystanie z fundacji rodzinnej to elastyczne narzędzie do zarządzania i przekazywania majątku, które może przynieść wiele korzyści dla przedsiębiorców i ich rodzin.

Jednak decyzja o jej utworzeniu powinna być poprzedzona dokładnym rozważeniem i konsultacją z ekspertem ds. prawa i finansów.

Fundacja Rodzinna – Fundator, Beneficjent Oraz Majątek Fundacji Rodzinnej

Zobaczmy, kto jest kim w Fundacji Rodzinnej. Oto krótkie opisy osoby Fundatora, Beneficjenta, oraz czym jest majątek fundacji:

Fundator

Fundatorem fundacji rodzinnej może być jedynie osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Oświadczenie o powołaniu fundacji może być złożone w akcie założycielskim albo w testamencie.

Zgodnie z nową ustawą, fundację rodzinną może utworzyć kilka fundatorów, chyba że fundacja jest tworzona w testamencie, wówczas fundatorem może być wyłącznie spadkodawca.

Fundator, oprócz wniesienia mienia na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, ma również prawo do ustanowienia statutu, w którym definiowany jest cel fundacji.

Może powierzyć wykonanie swoich uprawnień innej osobie, a także posiada prawo do kierowania do organów fundacji uwag, opinii lub zaleceń dotyczących jej działalności.

Fundator nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania fundacji, ale ma prawo do powołania i odwołania członka zarządu lub członków rady nadzorczej, o ile statut nie stanowi inaczej.

Beneficjent

Beneficjentem fundacji rodzinnej może być osoba fizyczna lub organizacja beneficjenta.

Beneficjent, podobnie jak fundator, ma prawo kierowania do organów fundacji uwag, opinii lub zaleceń dotyczących jej działalności.

Ponadto, beneficjent ma prawo do uzyskania informacji o działalności fundacji, a także do żądania wglądu do dokumentów fundacji, w tym statutu, sprawozdań finansowych i ksiąg rachunkowych.

Beneficjent, na rzecz którego fundacja spełniła świadczenie wbrew przepisom prawa lub postanowieniom statutu, jest zobowiązany do jego zwrotu.

Majątek fundacji rodzinnej

Majątek fundacji rodzinnej jest wniesiony przez fundatora i musi pokrywać fundusz założycielski o wartości określonej w statucie, nie niższy jednak niż 100.000 zł.

Mienie, które może być wniesione do fundacji, obejmuje mienie fundatora lub jego najbliższej rodziny, tj. małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwa.

Fundacja nie jest uprawniona do zwrotu fundatorowi mienia wniesionego na pokrycie funduszu założycielskiego w całości ani w części, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Majątek, który został wniesiony do fundacji, staje się własnością fundacji i nie należy do poszczególnych jej członków.

Fundator, jak i beneficjenci fundacji, nie są uprawnieni do poszczególnych części (udziałów) w tym majątku, a jedynie do otrzymywania wypłat z fundacji, określonych w jej statucie.

Wartość mienia wniesionego do fundacji rodzinnej w postaci waluty obcej przelicza się na złote według kursu średniego tej waluty ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wniesienia mienia.

Podsumowując, fundacja rodzinna to innowacyjne narzędzie, które pozwala na ochronę majątku rodzinnego i przekazanie go w ręce następnych pokoleń.

Dla fundatorów, beneficjentów i zarządzających majątkiem fundacji, ważne jest zrozumienie praw, obowiązków i regulacji związanych z funkcjonowaniem takiej fundacji.

 

Przeczytaj również:

>> Fundacja rodzinna a spółki zagraniczne 

>> Fundacja rodzinna jako holding

 

Założyciel fundacji rodzinnej

Fundator, jako założyciel fundacji, to osoba, która ustanawia jej działalność, nadaje kształt, ustala zasady funkcjonowania oraz zaopatruje fundację w majątek.

W przypadku fundacji rodzinnej, fundatorem może być wyłącznie osoba fizyczna, niekoniecznie związana z Polską czy rodziną beneficjentów.

Fundator ma dwie ścieżki do założenia fundacji rodzinnej: poprzez testament, który umożliwia powstanie fundacji po śmierci fundatora, lub za życia fundatora, poprzez akt założycielski i statut sporządzane u notariusza.

Ta druga opcja pozwala fundatorowi obserwować i ewentualnie modyfikować działanie fundacji, stąd wydaje się być bardziej atrakcyjną alternatywą.

Po formalnym ustanowieniu fundacji, fundator ma obowiązek zaopatrzyć ją w kapitał.

Minimalny fundusz założycielski wynosi 100 tys. złotych, który może być wniesiony w gotówce lub aktywach niepieniężnych o co najmniej tej wartości.

Co więcej, fundator nie musi przekazywać fundacji wszystkich swoich aktywów od razu, co umożliwia mu dogłębną analizę i przemyślane decyzje dotyczące przekazywania poszczególnych składników majątku.

Najważniejszym dokumentem regulującym działanie fundacji rodzinnej jest statut, ustalany przez fundatora.

Polskie przepisy pozwalają na dużą elastyczność w kształtowaniu zasad funkcjonowania fundacji rodzinnej, co oznacza, że fundator może wpłynąć na jej działanie w szerokim zakresie.

Może on ustanowić nie tylko wysokość wypłat do beneficjentów, ale także zasady, według których są one realizowane.

W efekcie, reguły dotyczące wypłat mogą mieć wpływ na zachowania beneficjentów nawet w dalekiej przyszłości.

Fundator ma też prawo do ustalenia w statucie zasad inwestowania majątku, dzięki czemu ma realny wpływ na kształtowanie firmy rodzinnej nawet po swojej śmierci.

W ten sposób, fundacja rodzinna staje się inwestycyjnym wehikułem na pokolenia, który może zabezpieczyć integralność majątku i interesy rodziny.

A wszystko zaczyna się od decyzji fundatora, który swoim pierwszym krokiem może znacząco wpłynąć na sukces tego przedsięwzięcia.

Rola fundatora w fundacji rodzinnej

Fundator jest osobą, która inicjuje proces ustanawiania fundacji rodzinnej. Może to zrobić na dwa sposoby:

  1. przez akt założycielski,
  2. lub na mocy testamentu.

Ważne jest, że podczas tworzenia fundacji rodzinnej na podstawie testamentu, może być tylko jeden fundator. Jest to konsekwencją zakazu sporządzania testamentów wspólnych obowiązujących w obecnych przepisach.

Fundator otrzymuje szerokie uprawnienia do swobodnego kształtowania zasad zarządzania fundacją rodzinną. Jest to kluczowe, ponieważ może on swobodnie ustalać cel, dla którego fundacja zostaje ustanowiona, a także określać krąg beneficjentów.

Co więcej, fundator może uzależnić wypłatę świadczeń od spełnienia przez beneficjentów określonych warunków, takich jak ukończenie edukacji, osiągnięcie określonego wieku czy podjęcie pracy w firmie rodzinnej.

Zgromadzenie majątku firmy rodzinnej w jednym podmiocie – fundacji rodzinnej – to strategia zapobiegająca jej nadmiernemu podziałowi. Jest to kluczowe dla funkcji ułatwienia sukcesji na kolejne pokolenia.

Z pomocą instytucji fundacji rodzinnej, fundator ma możliwość zaplanowania dziedziczenia swojego majątku w perspektywie wielu pokoleń, jednocześnie zapewniając jego utrzymanie w rodzinie i zabezpieczając kontynuację biznesu rodzinnego.

Dzięki wprowadzeniu do polskiego porządku prawnego fundacji rodzinnej, nestorzy rodów są wyposażeni w narzędzie ułatwiające dziedziczenie majątku na przestrzeni wielu pokoleń.

Ta innowacyjna zmiana w prawie sukcesyjnym otwiera nowe horyzonty dla tych, którzy chcą zabezpieczyć przyszłość swojej rodziny i firmy rodzinnej.

Przenoszenie majątku i zarządzania nim staje się bardziej elastyczne, skutecznie wpisując się w dynamicznie zmieniającą się rzeczywistość biznesową i społeczną.

Kto może zostać fundatorem fundacji rodzinnej - kilka wskazówek

Kto może zostać fundatorem fundacji rodzinnej?

Zgodnie z nowym prawem, fundatorem fundacji rodzinnej może zostać wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych.

To kryterium upewnia, że fundatorem jest ktoś, kto jest prawnie w stanie podejmować decyzje związane z zarządzaniem majątkiem. Co istotne – fundatorem może być zagraniczna osoba fizyczna.

Fundator musi złożyć oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej, które jest zawarte w akcie założycielskim lub w jego testamencie.

Fundacja może zostać założona przez jednego lub więcej fundatorów, w zależności od metody jej ustanowienia.

Dodatkowo, osoba, która chce zostać fundatorem, musi wnosić wkład finansowy.

Minimalna wartość majątku, która musi zostać wniesiona do fundacji, wynosi sto tysięcy złotych.

Jak wiele Fundatorów może utworzyć fundację rodzinną?

Ustawa dokonuje rozróżnienia między fundacją rodzinną ustanowioną w akcie założycielskim a tą ustanowioną w testamencie.

W pierwszym przypadku, fundację może założyć więcej niż jedna osoba. Jeżeli fundacja ma więcej niż jednego fundatora, wykonują oni swoje prawa i obowiązki wspólnie, chociaż statut fundacji może określać inne rozwiązania.

W przypadku fundacji ustanowionej w testamencie, może być tylko jeden fundator.

Kto nie może być fundatorem fundacji?

Fundatorem nie będą mogły być osoby prawne oraz podmioty gospodarcze – tutaj ustawa nie dopuszcza wyjątków.

Kto może zostać fundatorem, a kto beneficjentem?

Czy beneficjent fundacji to pojęcie tożsame z pojęciem fundatora?

Otóż nie.

Beneficjent to odrębna kategoria podmiotów: jest nim osoba fizyczna lub organizacja pozarządowa, która zgodnie ze statutem może otrzymać świadczenie od fundacji rodzinnej lub mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.

Co istotne – beneficjentem może być fundator.

Warto pamiętać, że preferencje podatkowe przysługują fundacji w sytuacji gdy fundator i beneficjent to te same osoby, ewentualnie – beneficjenci są w odpowiednim stopniu pokrewieństwa z os. fundatora.

Wpływ fundatora na organy fundacji rodzinnej

Moi klienci przedsiębiorcy, którzy planują założenie fundacji rodzinnej, zazwyczaj pytają, czy będą mieli, jako fundatorzy, wpływa na to, co robią i jak działają organy jego fundacji. Czy to oznacza, że zakładając fundację utracą kontrolę nad własnym majątkiem? Sprawdźmy:

Ustanowienie Organów Fundacji przez Fundatora

Według przepisów, fundator ma obowiązek ustanowienia kluczowych organów fundacji rodzinnej, takich jak zarząd i zgromadzenie beneficjentów.

Ma również możliwość utworzenia rady nadzorczej, chociaż nie jest to obowiązkowe, dopóki w fundacji nie ma więcej niż 25 beneficjentów.

Fundator ma również prawo do powoływania i odwoływania członków zarządu. Chyba że statut fundacji przewiduje inaczej, fundator może wskazywać członków zarządu zarówno na pierwszą kadencję, jak i kolejne.

Wpływ Fundatora na Zarząd Fundacji

W przypadku śmierci fundatora, uprawnienia do powoływania i odwoływania członków zarządu oraz rady nadzorczej, o ile ta ostatnia została ustanowiona, przechodzą na zgromadzenie beneficjentów.

Jest to istotne dla kontynuacji działalności fundacji po śmierci fundatora.

Fundator może również kierować uwagi, opinie lub zalecenia dotyczące działalności fundacji.

Chociaż te uwagi nie są formalnie wiążące, fundator, mając wpływ na skład zarządu, może wywierać pewną presję na realizację swojej wizji dla fundacji.

Fundator Jako Beneficjent i Członek Zarządu

Ciekawym aspektem przepisów jest to, że nie ma ograniczeń co do pełnienia przez fundatora roli beneficjenta oraz członka zarządu fundacji rodzinnej.

To oznacza, że fundator może jednocześnie zarządzać fundacją, czerpać z niej korzyści i mieć wpływ na kierunki jej rozwoju.

Fundator posiada największą wiedzę na temat zarządzania majątkiem fundacji, dlatego możliwość zasiadania w zarządzie jest uzasadniona.

Co więcej, fundator ma pełną świadomość wartości, które kierowały nim podczas powoływania fundacji, co może przyczynić się do jej długotrwałego sukcesu.

Należy jednak zwrócić uwagę, że organy podatkowe mogą szczególnie bacznie obserwować osoby łączące w sobie role fundatora, beneficjenta i członka zarządu, zwłaszcza jeśli są jedynymi beneficjentami fundacji.

Może to być związane z dążeniem do eliminacji struktur optymalizujących podatki.

Kontynuacja Wizji Fundatora po Jego Śmierci

Prawa i obowiązki fundatora są niezbywalne i wygasają z chwilą jego śmierci. W takim przypadku, pieczę nad realizacją wizji fundatora przejmuje zgromadzenie beneficjentów.

Podsumowując, rola fundatora w zarządzaniu fundacją rodzinną jest kluczowa.

Nie tylko fundator ustanawia organy fundacji, ale również ma wpływ na kształtowanie składu tych organów i kierunków działania fundacji.

Jednak, pomimo jego śmierci, przepisy zapewniają kontynuację działania fundacji, gwarantując realizację wizji fundatora.

Ochrona majątku fundatora w fundacji rodzinnej

Czy majątek fundatora podlega ochronie?

Oddzielenie majątku prywatnego od majątku przedsiębiorstwa

Większość przedsiębiorców, zwłaszcza tych prowadzących działalność gospodarczą w formie JDG, spółek cywilnych lub spółek jawnych, ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania swoich firm.

Taka sytuacja naraża ich na ryzyko utraty majątku prywatnego w przypadku problemów finansowych prowadzonych firm.

Tutaj pojawia się rolą fundacji rodzinnej.

Fundacja pozwala na oddzielenie majątku prywatnego od majątku przedsiębiorstwa.

Majątek wniesiony do fundacji staje się chroniony w przypadku potencjalnych problemów finansowych lub roszczeń wobec przedsiębiorstwa.

Fundacja rodzinna a zobowiązania

Zgodnie z przepisami, fundacja rodzinna odpowiada solidarnie za zobowiązania powstałe przed jej ustanowieniem.

W praktyce oznacza to, że wierzyciel może dochodzić zapłaty zarówno od fundatora jak od fundacji. Tego typu odpowiedzialności nie można wyłączyć ani ograniczyć, chyba że wierzyciel na to wyrazi zgodę.

Jednak, fundacja nie ochroni majątku przed egzekucją obowiązków alimentacyjnych obciążających fundatora.

W sytuacji, gdy egzekucja z majątku fundatora okaże się bezskuteczna, uprawniony może prowadzić egzekucję z majątku fundacji rodzinnej.

Ochrona majątku w fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna może stanowić barierę dla wierzycieli przedsiębiorcy, utrudniając im dochodzenie roszczeń wobec majątku znajdującego się w fundacji.

W przypadku problemów finansowych, fundacja może zabezpieczać majątek, który nie podlega egzekucji wierzycieli.

Kluczowe jest jednak, aby podjąć odpowiednie czynności związane z ustanowieniem fundacji i przekazaniem do niej majątku, zanim powstaną zobowiązania.

Inaczej mówiąc, fundacja rodzinna nie może być narzędziem do ucieczki od długów.

Ochrona majątku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Fundacja rodzinna pozwala również na ochronę majątku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

W praktyce wygląda to tak, że udziały w spółce są wniesione do fundacji. Wypłata zysków ze spółki do fundacji nie podlega opodatkowaniu, co jest korzystne dla udziałowca.

Oznacza to, że fundacja rodzinna może ochronić majątek wypracowany przez spółkę przed ewentualnymi problemami finansowymi.

W sytuacji wystąpienia trudności, majątek spółki w fundacji rodzinnej będzie bezpieczny.

Czy fundator fundacji może pełnić kilka funkcji jednocześnie?

Odpowiedź jest prosta – tak.

Może być jednocześnie beneficjentem i członkiem zarządu.

Moim zdaniem jednak warto rozważyć rozdzielenie funkcji członka zarządu od funkcji fundatora i beneficjenta.

Optymalnym wydaje się powierzenie funkcji członka zarządu fundacji prezesowi kontraktowemu – z wykorzystaniem mechanizmów ubezpieczeniowych może to być skuteczna metoda „rozdzielenia” funkcji sprawczych w fundacji od wpływów rodzinnych.

Przeczytaj również:

Czy Fundator zapłaci podatek przy likwidacji Fundacji rodzinnej

Za co odpowiada fundator fundacji rodzinnej?

Fundator nie jest bezpośrednio odpowiedzialny za zobowiązania fundacji.

Jednakże istnieją dwa scenariusze, w których fundacja może być odpowiedzialna razem z fundatorem. Zalicza się do nich:

  • zobowiązania fundatora, które powstały przed ustanowieniem fundacji,
  • spełnienie obowiązków alimentacyjnych nałożonych na fundatora i powstałych po utworzeniu fundacji.

Z założenia, fundacja nie ma prawa do zwrócenia fundatorowi majątku, który został wniesiony na rzecz funduszu założycielskiego, chyba że przepisy stanowią inaczej.

Możliwe jest jednak, że fundator, jako beneficjent fundacji, korzysta z wniesionego majątku, lub po spełnieniu warunków statutu, staje się jego właścicielem – o ile przewidziano formę świadczenia w tej postaci.

Jak wynika z powyższego, rola fundatora nie kończy się wraz z założeniem fundacji.

Założyciel może wpływać na bieżące działanie fundacji.

Możliwe jest także, by zapewnił, że jego wizja rozwoju fundacji i rodziny utrzyma się po jego śmierci – wystarczy, że ustanowi konserwatywny statut, ograniczający możliwość zmiany jego treści.

Pamiętając, że fundacja rodzinna ma służyć wielu pokoleniom, fundator musi zrównoważyć swoje oczekiwania.

Powinien uwzględnić pewną elastyczność, która pozwoli na dostosowanie działalności fundacji do ewolucji społeczno-ekonomicznej.

Co się dzieje z fundacją po śmierci fundatora?

 

Co się dzieje z fundacją po śmierci fundatora?

Fundacja rodzinna to długoterminowy plan, który może trwać przez wiele pokoleń, przekraczając życie fundatora i kontynuując jego wolę nawet po śmierci.

Istnieją dwie metody ustanowienia fundacji rodzinnej, które zgodnie z prawem są aktem założycielskim podczas życia fundatora lub testamentem, który fundator sporządza również za życia, a powstanie i działanie fundacji rozpoczyna się po jego śmierci.

Podobnie jak większość podmiotów prawa, fundacja rodzinna może istnieć na czas nieokreślony lub może w pewnym momencie zakończyć działalność.

Z ekonomicznego punktu widzenia, ciekawą kwestią jest przyszłość funduszu założycielskiego i majątku zgromadzonego przez fundację po jej rozwiązaniu, zwłaszcza w kontekście przepisów dotyczących praw do zachowku.

Jeśli fundacja zostanie rozwiązana podczas życia fundatora, to zasadniczo tylko fundator jest uprawniony do otrzymania majątku związanego z rozwiązaniem fundacji rodzinnej. Jednakże, zgodnie z art. 103 Ustawy, statut może stanowić inaczej, dowolnie decydując o losie majątku, w szczególności może określać beneficjentów uprawnionych do majątku w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.

Decyzja ta zależy więc wyłącznie od fundatora.

Pomimo tego, jeśli fundator umrze po rozwiązaniu fundacji rodzinnej, wówczas dla celów obliczenia zachowku, majątek związany z rozwiązaniem fundacji rodzinnej powinien być doliczony do spadku, ale tylko do wysokości funduszu założycielskiego (zgodnie z art. 993 § 3 Kodeksu cywilnego).

Przepis ten brzmi dokładnie tak:

Art. 993 § 3. Przy obliczaniu zachowku dolicza się także do spadku, stosownie do przepisów poniższych, mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, o wartości nie większej niż wysokość funduszu założycielskiego fundacji rodzinnej wniesionego przez spadkodawcę.

Nie stosuje się tego do majątku przekazanego osobie, która nie jest spadkobiercą lub osobą uprawnioną do zachowku, jeśli do rozwiązania fundacji doszło więcej niż 10 lat przed śmiercią fundatora (zgodnie z art. 994(1) § 2 Kodeksu cywilnego).

Ta zasada jest naturalna i podobna do tej, która dotyczy darowizny, mającej na celu uniemożliwienie wykorzystania fundacji tylko do celu uszczuplenia majątku spadkowego ze szkodą dla osób uprawnionych do zachowku.

Jeżeli fundator umrze podczas istnienia fundacji, podobna zasada będzie obowiązywała dla funduszu założycielskiego, który będzie doliczany do spadku dla celów obliczania zachowku (zgodnie z art. 993 § 2 Kodeksu cywilnego), chyba że śmierć fundatora nastąpiła po upływie 10 lat od wniesienia tego majątku do fundacji (zgodnie z art. 994(1) § 1 Kodeksu cywilnego).

Stąd, można stwierdzić, że z punktu widzenia modyfikacji prawa do zachowku, fundacja rodzinna jest instytucją bardzo ciekawą i użyteczną. Umożliwia bowiem, po upływie odpowiedniego czasu (10 lat, jednak autorzy sugerują, że warto by było skrócić ten okres), wyłączenie całkowite prawa do zachowku i w rezultacie wykluczenie osób uprawnionych do zachowku z dziedziczenia, jeśli taka będzie wola fundatora.

Wreszcie, warto zwrócić uwagę na jedno zagadnienie związane z przepisami modyfikującymi ogólne zasady dziedziczenia.

Wydaje się bowiem, że ustawodawca nie do końca prawidłowo (czy też, nie do końca logicznie) uregulował kwestię dotyczącą losów mienia spadkowego pozostałego po rozwiązaniu fundacji rodzinnej, która znajdzie się w specyficznej sytuacji.

Chodzi o fundacje, które zostały założone ponad 10 lat temu, ale które zostaną rozwiązane jeszcze za życia fundatora.

Podsumowując, zdecydowanie warto przemyśleć wszystkie scenariusze przed założeniem fundacji rodzinnej, zarówno w kontekście dziedziczenia, jak i w przypadku ewentualnego rozwiązania fundacji w przyszłości.

W razie rozwiązania fundacji rodzinnej konieczna jest analiza konsekwencji w zakresie modyfikacji zasad dziedziczenia.

Czy można zrezygnować z bycia fundatorem?

Nie – raz podjęta decyzja jest nieodwołalna.

Fundatorem będzie się do śmierci lub do rozwiązania fundacji. Prawa i obowiązki fundatora są niezbywalne. Fundator może w statucie powierzyć wykonywanie swoich uprawnień innej osobie, określając zakres tego powierzenia.

Często zadawane pytania odnośnie fundacji rodzinnej [FAQ]

Oto najczęściej zadawane mi przez przyszłych fundatorów pytania – krótko:

Kto może być założycielem fundacji rodzinnej

Osoby fizyczne – polskie lub zagraniczne. Powinny to być osoby  posiadające pełną zdolność do czynności prawnych.

Dlaczego warto założyć fundację rodzinną

Skutecznie i optymalnie podatkowo przekażesz majątek wybranym beneficjentom fundacji. Co ważne – ochronisz go przed rozdrobnieniem oraz ryzykiem wrogiego przejęcia lub zajęcia egzekucyjnego w przypadku gdy będziesz miał długi osobiste. Warto o tym pomyśleć.

Kto kieruje fundacją rodzinną

Fundacją kieruje zarząd – członkiem zarządu może, ale nie musi być fundator. To bardzo ciekawe rozwiązanie zważywszy na fakt, że fundator nie zawsze może mieć energię i chęci do kierowania swoją fundacją rodzinną.

Czy fundator odpowiada za zobowiązania fundacji?

Fundator nie odpowiada za zobowiązania fundacji.

Czy można zmienić fundatora w fundacji?

Nie jest to możliwe – fundatorem jest się aż do śmierci lub rozwiązania fundacji.

Nawet do 10 lat fundacja będzie odpowiadała za zobowiązania alimentacyjne fundatora.

Jak mogę Ci pomóc?

Pomogę Ci opracować status, ocenić skutki podatkowe oraz zawiązać fundację przed współpracującymi z nami notariuszami w Warszawie i Łodzi.

Będę Twoim pełnomocnikiem przed Sądem rejestrowym w Piotrkowie Trybunalskim.

Zarekomenduję Ci najlepsze rozwiązanie w Twojej konkretnej sytuacji. Zapraszam!

Michał Gawlak
radca prawny

Photos from Unsplash

***

Zapraszam Cię do słuchania podcastu: „Fundatorem Być” na YouTube!:

***

Likwidacja fundacji rodzinnej – czy fundator zapłaci podatek?

Jedno z częściej zadawanych pytań – czy fundator zapłaci podatek po podjęciu decyzji o likwidacji fundacji rodzinnej. Odpowiedź brzmi – najczęściej TAK. I już.

To, co fundator wniesie do fundacji rodzinnej, tam już może pozostać na długo. Czemu? Bo drogo będzie to wycofać. A jak coś drogie to najczęściej niechciane. Dobrze więc przemyśl, co „wkładasz” do fundacji… [Czytaj dalej…]

W czym mogę Ci pomóc?

Na blogu jest wiele artykułów, w których dzielę się swoją wiedzą bezpłatnie.

Jeżeli potrzebujesz indywidualnej płatnej pomocy prawnej, to zapraszam Cię do kontaktu.

Przedstaw mi swój problem, a ja zaproponuję, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić i ile będzie kosztować moja praca.

    Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez CGO Legal Chajdas Gawlak Owczarek sp. k. w celu obsługi przesłanego zapytania. Szczegóły: polityka prywatności.

    { 0 komentarze… dodaj teraz swój }

    Dodaj komentarz

    Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez CGO Legal Chajdas Gawlak Owczarek sp. k. w celu obsługi komentarzy. Szczegóły: polityka prywatności.

    Poprzedni wpis: